Çene altında beze; lenf nodu büyümesi, tükürük bezi sorunları, tümör, kist ve lipom gibi farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Genellikle hastaların yaşam kalitesini etkilemeyen bezeler, farklı hastalıkların habercisi olarak kabul edilir. Ortaya çıkan bezenin arkasındaki nedene bağlı olarak antibiyotik kullanımı ve cerrahi işlem gibi farklı tedavi yöntemlerinden yararlanılır. Doğru yöntem ile tedavi edilebilir bir sağlık sorunu olarak tanımlanır.
Prof. Dr. Celal Çandırlı, çene altında beze veya şişliklerin arasındaki nedenleri tespit ederek etkili tedavi yöntemlerini uygular. Özellikle bezelerin cerrahi olarak çıkarılması konusunda ciddi bir deneyime sahip olan Çandırlı, hastaların normal rutinlerine kısa sürede dönmelerini sağlar. Çene altındaki beze ve şişliklerin nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında daha fazla bilgi almak için dilediğiniz zaman bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Çene Altında Beze Nedir?
Çene altı beze, çoğunlukla yumuşak doku içerisinde oluşan, deri altında hissedilen ve bazen de dışarından bakıldığında fark edilen şişliklerdir. Yumuşak doku içerisinde yer almasına rağmen farklı bir yapı şeklinde olan şişlikler, cilt altında hareket ederler. Büyüklükleri farklılık gösterir ve genellikle herhangi bir ağrıya neden olmazlar. Ancak ağrı yapan türleri de vardır.
Söz konusu bezeler, bazen basit bir enfeksiyondan kaynaklanırken, bazen ise farklı hastalıklardan kaynaklanır. Belirtileri ise aşağıdaki gibidir:
- Küçük, yumuşak ve hareketli bir yapıya sahip şişlikler şeklindedir. Ancak bazı türleri nispeten daha büyük ve sert yapıda da olabilir.
- Çoğunlukla ağrısızdırlar. Enfeksiyon kaynaklı olanlardan bazılarının ağrılı olduğu bilinir.
- Enfeksiyon ve kanser kaynaklı bezelere gece terlemeleri, yüksek ateş, iştahsızlık ve kilo kaybı gibi belirtiler de eşlik eder.
- Bazı vakalarda boğaz ağrısı, diş ağrısı ve yutma güçlüğü görülür (enfeksiyon kaynaklı vakalar).
- Tükürük bezinde kaynaklı çene altında beze durumunda ağız kuruluğu ve ağrı görülebilir.
- İlgili bölgedeki ciltte kızarıklık, yanma ve hassasiyet olabilir.
Bezelerin en önemli belirtileri fizikseldir. Yumuşak doku altında şişlik şeklindeki yapılardır.
Çene Altında Beze Neden Olur?
1 – Lenf Nodu Büyümesi
En yaygın görülen çene altında beze nedenidir. Vücudun enfeksiyonla savaştığı dönemlerde, çene altında ve boyun bölgesinde yoğun olarak bulunan lenf nodlarından bazıları şişebilir. Boğaz enfeksiyonları, diş apsesi, diş eti enfeksiyonları, üst solunum yolu enfeksiyonları ve viral enfeksiyonlara bağlı olarak söz konusu lenf bezleri büyüyebilir. Kişiler, çene altlarına dokunduklarında elleriyle söz konusu büyümüş lenf bezlerini beze olarak algılar.
Enfeksiyonlara ek olarak bağışıklık sistemi hastalıkları da benzeri türden bir etkiye yol açabilir. Romatoid artrit ve lupus, söz konusu otoimmün hastalıklardan bazılarıdır.
2 – Tükürük Bezi Sorunları
Çene altında beze nedenlerinden bir diğeri ise tükürük bezi sorunlarıdır. Söz konusu bezlerin iltihaplanması veya tıkanması, şişlikle sonuçlanır. Tıkanıklıklar, çoğunlukla burada oluşan taşlardan kaynaklanır ve ilgili durum siyalolitiazis olarak isimlendirilir.
3 – Kistler
Küçük yapıda olan kistler, çoğunlukla iyi huyludur ve çene altında beze gibi şişlik şeklinde kendisini gösterir. Büyüme ve yayılma eğilimleri büyük oranda yoktur. Ayrıca lipom adı verilen ve tamamen yağ hücrelerinden oluşan yapılar da şişliklere yol açar. Bunlar da iyi huylu olarak kabul edilir.
4 – Diş ve Ağız Sağlığı Problemleri
Sağ veya sol çene altında şişlik oluşmasının yaygın nedenlerinden bir diğeri ise diş ve ağız sağlığı problemleridir. Burada meydana gelen enfeksiyonlar, yakın bölgelerdeki lenf bezlerinin şişmesine yol açar. Lenf bezi çene altı bölgesinde yoğun olarak olduğundan, ilgili bölgede beze şeklinde kendisini gösterir.
5 – Kanser
Çene altında beze nedenleri arasında kanser de vardır. Lenfoma, baş- boyun kanserleri, tiroit kanseri, ağız içi kanser ve metastatik tümörler, ilgili bölgede bezelerin oluşmasına yol açar. Kanser, en korkulan nedendir. Tedavisinin zor olması ve bazı vakaların ölümle sonuçlanması, hastaları olumsuz olarak etkiler. Ancak ilgili bezelerin arkasında nadiren kötü huylu tümörler vardır.
Bahsedilenlerin haricinde alerjik reaksiyonlar, TMJ, ilaçların yan etkileri ve metabolik hastalıklar da bezelerin oluşmasına neden olabilir.
Çene Altında Beze Tanısı Nasıl Konur?
Sağ, sol veya ön çene altında şişlik olan vakalarda sorunun arkasındaki nedenin tespiti, sürecin ilk aşamasıdır. Söz konusu bezelere ilişkin tanı konulurken izlenen yöntemlere dair detaylar, aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
| Yöntemler | Açıklama |
| Fiziki Muayene | Doktor tarafından bezeye dokunularak muayene gerçekleştirilir. Hareketliliği, sertliği ve konumu bu şekilde değerlendirilir. Kitleye ilişkin ilk bilgiler ve şüpheler, fiziksel muayeneden elde edilir. |
| Ultrason | Şişliğin çok daha detaylı görüntüsünü elde etmek için ultrasondan yararlanılır. Çekilen ultrason sayesinde yapının içinin dolu mu, yoksa boş mu olduğu belirlenir. Sıvı veya katı yapıda mı olduğu da tespit edilir. |
| BT | Bilgisayarlı tomografi, hem bezeye hem de çevresinde bulunan kemik ve yumuşak dokulara ilişkin detaylı bilgiler verir. Yayılma potansiyelinin tespiti konusunda önemli veriler elde edilmesini sağlayan bir görüntüleme yöntemidir. |
| Kan Testleri | Kan testleri, hastaların enfeksiyon geçirip geçirmediğini, bağışıklık sorunu yaşayıp ortaya koymak için istenir. |
| Biyopsi | Elde edilen verilere göre kitlenin kötü huylu olabileceği şüphesi oluşursa biyopsi istenir. Biyopsi, bezeden alınan parçanın patolojiye gönderilmesiyle yapılır. |
Çene altında beze tanısı için izlenen süreç genel hatlarıyla bu şekildedir. Söz konusu yöntemlerden hangisinin kullanılacağına, hasta bulgularına göre uzman doktor tarafından karar verilir.
Çene Altında Beze İçin Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Çene altında beze, büyük oranda lenf bezlerindeki şişlikler şeklinde kendisini gösterir. Bu türden şişliklerin bir kısmı, tedavi gerektirmeden kendiliğinden geçer ve hastaların doktora gitmeleri gerekmez. Ancak bazı vakalarda çene ameliyatı gibi cerrahi tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulur. Ayrıca arkasında kanser gibi hastalıkların olduğu vakalarda teşhisin erken yapılması da kritik önemdedir. Bundan dolayı hastalar, aşağıdaki durumlarda zaman kaybetmeden doktora görünmelidir:
- Bezenin 2 haftadır geçmemesi
- Hızlı şekilde büyümesi
- Ağrıya neden olması ve ağrının şiddetinin giderek artması
- Ateş, halsizlik gibi belirtilerin eşlik etmesi
Bu tür durumlarda uzman hekime görünmek gerekir.
Çene Altında Beze Nasıl Tedavi Edilir?
- Enfeksiyon kaynaklı durumlarda antibiyotik tedavisine başlanır.
- Tükürük bezi taşı kaynaklık tıkanıklıklar için taşın cerrahi olarak çıkarılması gerekir.
- Kötü huylu tümörlerde hastalığın evresine göre cerrahi teknikler, kemoterapi ve radyoterapi gibi yöntemlerden yararlanılır.
- Temporomandibular eklem bozukluğundan veya enfeksiyonundan kaynaklı durumlarda ortognatik cerrahi yöntemleri gündeme gelebilir. Nadiren gerek duyulan bir yöntemdir.
Görüleceği üzere tedavi için uygulanan farklı yöntemler vardır. Prof. Dr. Celal Çandırlı, ilgili yöntemlerde oldukça deneyimlidir. Bu yöntemlere ilişkin detaylı bilgi almak için dilediğiniz zaman profesörle iletişime geçebilirsiniz.
Çene Altında Beze Hangi Bölüm Bakar?
Çene cerrahisi, ilgili beze için tercih edilecek bölümlerden biridir. Buna ek olarak bezenin konumuna göre kulak burun boğaz (KBB), diş hekimliği ve dahiliye bölümlerine de gidilebilir. Doktorlar gerekli fiziki muayeneyi yaptıktan sonra gerekli görmeleri durumunda hastaları farklı bölüme sevk ederler.
Çene Altında Beze ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Çene altında beze hakkında sık sorulan sorular ve bunlara ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir.
1 – Çocuklarda Çene Altında Beze Neden Olur?
Çocukluk döneminde sık geçirilen enfeksiyonlar, çene altında beze oluşmasının yaygın nedenidir. Faranjit ve bademcik iltihaplanması gibi durumlara neden olan enfeksiyonlar, lenf bezlerinde şişlik oluşmasına yol açar. Ancak söz konusu durumun arkasında farklı nedenler olabileceği de unutulmamalıdır.
2 – Çene Altında Oynayan Beze Tehlikeli Mi?
Yapılacak detaylı değerlendirmeler sonucunda bezeye dair ifadeler kullanılması gerekir. Ancak genel itibariyle cilt altında oynayan bezelerin arkasında enfeksiyon nedeniyle şişen lenf nodları vardır.
3 – Alt Çene Kemiğinde Şişlik Kendiliğinden Geçer Mi?
Lenf nodlarından kaynaklı bezeler ve şişlikler, ekstra bir tedavi gerektirmeden kendiliğinden geçebilir. Farklı nedenlerden kaynaklı bezeler içinse uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekir.
4 – Diş Apsesi Çene Altında Şişlik Yapar Mı?
Diş apsesi enfeksiyon kaynaklı bir durumdur ve bundan dolayı çene altında şişlik yapma olasılığı bulunur.
5 – Sağ Çene Altında Şişlik Var, Hangi Doktora Gitmeliyim?
Şişlik bir haftadan uzun süredir varsa veya sürekli büyüme eğilimindeyse çene cerrahı uzmanına görünebilirsiniz. Konumuna göre çene altında beze için KBB veya dahiliye gibi bölümlere de gidebilirsiniz.
